Jakie są objawy przepracowanego oleju silnikowego i dlaczego nie warto czekać z wymianą?

Przepracowany olej silnikowy to poważne zagrożenie dla sprawności i żywotności każdego pojazdu. Wielu kierowców nie zdaje sobie sprawy, jak drastycznie zmienia się stan oleju w trakcie eksploatacji samochodu i jakie negatywne skutki może to przynieść dla silnika. W tym artykule skupie się na kluczowych aspektach związanych z zużytym olejem, omówię, jak rozpoznać objawy przepracowanego środka smarnego oraz dlaczego stanowi on realne niebezpieczeństwo dla silnika. Zachęcam do lektury.

Kiedy wymieniać olej silnikowy? Zalecane interwały i czynniki wpływające

Regularna wymiana oleju silnikowego to kluczowy element konserwacji każdego pojazdu. Ogólnie zaleca się serwis olejowy co 10 000 do 15 000 kilometrów, jednak warto pamiętać, że jest to tylko orientacyjna wartość. Rzeczywisty interwał wymiany może się różnić w zależności od wielu czynników, takich jak marka i model samochodu, styl jazdy, czy warunki eksploatacji. Niektóre nowoczesne samochody są wyposażone w systemy monitorowania stanu oleju, które mogą dokładniej określić moment, gdy olej staje się przepracowany.

Objawy przepracowanego oleju – jak rozpoznać, że czas na wymianę?

Rozpoznanie, że olej silnikowy stał się przepalony lub zużyty, nie zawsze jest oczywiste dla przeciętnego kierowcy. Jednakże istnieją pewne charakterystyczne objawy, na które warto zwrócić uwagę. Przede wszystkim kolor oleju może być znaczącym wskaźnikiem. Świeży olej ma zazwyczaj jasnobrązową lub bursztynową barwę, natomiast przepracowany olej silnikowy staje się bardzo ciemny, niemal czarny. Kolejnym sygnałem może być zapach spalenizny lub spalony olej silnikowy wydzielający nieprzyjemną woń. Warto też zwrócić uwagę na konsystencję oleju – jeśli staje się gęsty i lepki, może to oznaczać, że jest już zużyty. Ponadto, jeśli zauważysz, że silnik pracuje głośniej niż zwykle lub pojawia się charakterystyczne stukanie, może to być sygnał, że olej nie spełnia już swojej funkcji ochronnej.

Dlaczego przepalony, zużyty/stary olej należy wymienić? Do czego może doprowadzić zwlekanie?

Regularna wymiana oleju silnikowego to nie tylko zalecenie producentów, ale przede wszystkim konieczność dla zachowania długotrwałej sprawności silnika. Olej w silniku pełni wiele kluczowych funkcji – smaruje ruchome części, odprowadza ciepło, a także oczyszcza silnik z zanieczyszczeń. Z czasem jednak olej zużyty traci swoje właściwości. Przepracowany olej silnikowy nie tylko gorzej spełnia swoje zadania, ale może nawet przyczynić się do uszkodzenia silnika. Stary olej silnikowy może zawierać cząstki metalu i inne zanieczyszczenia, które zwiększają tarcie między elementami silnika, prowadząc do ich szybszego zużycia. Ponadto olej przepalony może tworzyć osady i szlam, które blokują kanały olejowe i utrudniają prawidłowe smarowanie. 

Ekstremalne warunki eksploatacji – kiedy skrócić okres między wymianami?

Choć producenci samochodów podają zalecane interwały wymiany oleju, warto pamiętać, że ekstremalne warunki eksploatacji mogą znacznie skrócić ten okres. Do takich warunków zaliczamy częste jazdy na krótkich dystansach, szczególnie w zimie, gdy silnik nie ma szansy osiągnąć optymalnej temperatury pracy. Również jazda w korku, z częstym zatrzymywaniem się i ruszaniem, może przyspieszyć zużycie oleju. Wysokie temperatury otoczenia, duże zapylenie czy holowanie ciężkich przyczep to kolejne czynniki, które mogą sprawić, że olej szybciej stanie się przepracowany. W takich sytuacjach warto rozważyć skrócenie okresu między wymianami o 30-50%. Pamiętajmy, że lepiej wymienić olej nieco wcześniej, niż ryzykować uszkodzenie silnika przez przepalony olej silnikowy.

Co zrobić ze starym olejem? Prawidłowa utylizacja przepracowanego oleju

Utylizacja oleju to kwestia, której nie można bagatelizować. Przepracowany olej silnikowy to odpad niebezpieczny, który może stanowić poważne zagrożenie dla środowiska, jeśli nie zostanie prawidłowo zutylizowany. Dlatego nigdy nie należy wylewać starego oleju do kanalizacji, gleby czy zbiorników wodnych. Najlepszym rozwiązaniem jest oddanie zużytego oleju do profesjonalnej utylizacji. Jeśli wymieniamy olej u mechanika, zazwyczaj to on zajmuje się jego utylizacją. Natomiast jeśli sami wymieniamy olej, możemy go zanieść do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK). Warto jednak wcześniej sprawdzić, jakie wymagania muszą być spełnione, aby punkt przyjął ten odpad. Najczęściej olej powinien być przechowywany w szczelnym pojemniku i nie może być zmieszany z innymi substancjami. 

Zużyty olej samochodowy – wymieniać samemu czy w warsztacie?

Samodzielna wymiana oleju może być tańsza i daje satysfakcję z własnoręcznego wykonania pracy. Wymaga jednak pewnej wiedzy technicznej, odpowiednich narzędzi i miejsca do przeprowadzenia operacji. Trzeba też pamiętać o prawidłowej utylizacji starego oleju, o czym wspomniałem w poprzednim akapicie.

Z drugiej strony, wizyta u mechanika, choć droższa, zapewnia profesjonalną usługę i często obejmuje dodatkową diagnostykę. Mechanik ma też odpowiedni sprzęt do utylizacji zużytego oleju. Niezależnie od wybranej opcji, najważniejsze jest, aby wymiana była przeprowadzona regularnie i zgodnie z zaleceniami producenta. Pamiętajmy, że koszty regularnej wymiany oleju są znacznie niższe niż potencjalne koszty naprawy silnika uszkodzonego przez przepracowany olej silnikowy.

Mówiąc o serwisie olejowym, warto również rozważyć płukanie silnika przed wymianą oleju. Jest to szczególnie istotne w przypadku starszych samochodów lub tych, w których olej nie był wymieniany regularnie. Płukanie pomaga usunąć nagromadzone osady i zanieczyszczenia, które mogłyby negatywnie wpłynąć na nowy olej i wydajność silnika. Polecam zastosować Engine Flush od TEC 2000, które skutecznie oczyszcza układ olejowy. Płukanka ta rozpuszcza szlam i osady, poprawiając cyrkulację nowego oleju i przedłużając żywotność silnika.