Dlaczego pasek klinowy piszczy na zimnym silniku?
Kiedy termometr wskazuje na niską temperaturę, a Twój samochód wydaje charakterystyczne piszczenie podczas rozruchu, wiesz, że zima dała…
Wielu z nas słyszało o luzach zaworowych, zwłaszcza jeśli jesteśmy właścicielami samochodów lub pasjonujemy się mechaniką. Ale do czego tak właściwie się odnoszą i dlaczego są tak istotne dla poprawnego działania silnika? W tym artykule przyjrzymy się bliżej temu zagadnieniu, wyjaśniając, czym są luzy zaworowe, jak wpływają na wydajność silnika oraz jakie są metody ich regulacji i utrzymania w odpowiednich granicach.
Luz zaworowy, czyli co?
Luzy zaworowe są wynikiem rozszerzania się zaworów na wskutek działania wysokiej temperatury panującej we wnętrzu jednostki napędowej. W prostych słowach można powiedzieć, że stanowią odległość między końcówką dźwigni zaworowej a sztyftem zaworu, gdy zawór jest w pozycji zamkniętej. W prawidłowo działającym silniku luzy są niezbędne dla prawidłowego działania i muszą być utrzymane w określonym zakresie. Dlaczego to takie ważne?
Ważne!
Zbyt duże luzy mogą prowadzić do zbyt późnego otwarcia i zamknięcia zaworów, co może wpływać na wydajność silnika i zużycie paliwa. Co więcej, są one powodem szybkiego zużycia się zaworów, ale nie tylko – cierpi na tym również żywotność wałka rozrządu. Z kolei zbyt małe mogą powodować przegrzewanie się zaworów, co z kolei jest prostą drogą do ich uszkodzenia. Dodatkowo spada również ciśnienie sprężania, co będzie objawiało się nieregularną pracą silnika.
Czytaj również o popychaczach zaworowych na blogu tec2000.pl.
Jakie są oznaki niewłaściwych luzów zaworowych?
Nieprawidłowe luzy zaworowe mogą powodować szereg problemów. Możesz zauważyć:
- szorstki bieg jałowy,
- brak mocy,
- spadek wydajności paliwowej,
- a nawet awarię silnika.
Hałas może być również wskazówką – jeśli silnik wydaje się być głośniejszy niż zwykle, warto sprawdzić luzy zaworowe.
Jak sprawdzić luzy zaworowe?
Sprawdzanie luzów zaworowych jest procesem, który wymaga pewnej wiedzy i doświadczenia. Powinieneś mieć dostęp do specyfikacji luzów zaworowych dla Twojego pojazdu oraz odpowiednie narzędzia, takie jak czujniki szczelinowe. Najpierw musisz zlokalizować zawory i ustawić silnik w odpowiednim miejscu. Następnie, używając czujników szczelinowych, mierzysz odległość między końcówką dźwigni zaworowej a sztyftem zaworu. Jeżeli wynik nie leży w odpowiednim zakresie, konieczne jest dokonanie regulacji.
Odpowiedni luz zaworowy, czyli jaki?
Ciężko jest jednoznacznie odpowiedzieć na powyższe pytanie – wszystko ze względu na to, że wartości są ustalane przez konkretnego producenta. Istnieją jednak pewne normy, które możemy przyjąć za optymalne w czasie ustawiania. Nie posiadając informacji o prawidłowym luzie zaworowym w posiadanym silniku, możesz przyjąć następujące wartości:
- 0,2 mm w zaworze dolotowym,
- 0,3 mm w zaworze wylotowym.
Co istotne jednak – powyższe wartości są w normie, w momencie, gdy silnik pracuje w optymalnej dla siebie temperaturze – w momencie, gdy występują odchylenia (przegrzewanie się jednostki), parametry luzów będą inne.
Proces regulacji luzu zaworowego
Regulacja luzów zaworowych to proces dostosowywania odległości między końcówką dźwigni zaworowej a sztyftem zaworu, zgodnie z wymaganiami danego silnika. Może on wymagać użycia specjalistycznych narzędzi, takich jak klucze do regulacji zaworów lub czujniki szczelinowe. Wszystko zależy od modelu samochodu i typu silnika. Wiele nowoczesnych pojazdów korzysta z układu samoregulującego, jednakże w starszych modelach regulacja luzów zaworowych jest konieczna i powinna być wykonywana regularnie.
Jak ustawić luzy zaworowe?
Proces ustalania luzów zaworowych różni się w zależności od typu silnika i konstrukcji zaworów. Ogólnie rzecz biorąc, musisz zlokalizować i ocenić każdy zawór osobno, o czym pisałem w jednym z poprzednich akapitów. Czyli: wykorzystując czujnik szczelinowy, mierzysz odległość między końcówką dźwigni zaworowej a sztyftem zaworu. Dla wielu silników regulacja luzu zaworowego polega na skręceniu śruby na końcu dźwigni zaworowej, aż osiągniemy wymaganą wartość.
Co daje regulacja zaworów?
Prawidłowa regulacja zaworów to klucz do utrzymania zdrowia i wydajności silnika. Gdy luzy są odpowiednio ustawione, zawory otwierają się i zamykają w odpowiednim momencie, zapewniając optymalne spalanie paliwa. To przekłada się na lepszą wydajność paliwową, większą moc, płynniejszy bieg jałowy i cichszą pracę silnika. Ponadto regulacja zaworów pomaga uniknąć poważniejszych problemów, takich jak uszkodzenia zaworów lub awarie silnika.
Pamiętaj, że regulacja zaworów jest skomplikowanym procesem, który wymaga precyzji i wiedzy na temat specyfikacji Twojego silnika. Jeżeli nie masz pewności co do swoich umiejętności, zawsze warto skorzystać z pomocy profesjonalnego mechanika.
Łukasz Młodkowski
Od lat związany z branżą motoryzacyjną. Mechanik z dziesięcioletnim doświadczeniem, wieloletni pracownik sklepu motoryzacyjnego. Pasjonat motoryzacji, zakochany w starych samochodach. Na co dzień jeździ Toyotą Passeo z 1996 r. a w weekendy Fiatem 125p. Stały bywalec imprez motoryzacyjnych takich jak Japfest i Złombol.
